Rodzaje włókien mięśniowych
W mięśniach człowieka możemy rozróżnić dwa rodzaje włókien mięśniowych. Wyróżniamy tutaj włókna szybkokurczliwe(białe) oraz wolnokurczliwe(czerwone). Włókna białe odpowiadają za pracę mięśni w niskim zakresie powtórzeń (od 1 do 8) z dużym ciężarem – powyżej 85% ciężaru maksymalnego. Dzięki pracy tych włókien, mięsień jest w stanie wygenerować dużą siłę w krótkim czasie, cechują się pracą w warunkach tlenowych. Włókna czerwone pracują przy większym przedziale powtórzeń (powyżej 12 powtórzeń). Pracują one przez dłuższy przedział czasowy w warunkach beztlenowych.
Zależnie od anatomii, każdy mięsień zawiera inne proporcje włókien białych i czerwonych. Kolejnym aspektem jest fakt, że proporcje mogą się różnić ze względu na genetykę danej osoby.
Poniżej przedstawiam poglądową tabelkę z proporcjami włókien mięśniowych w danej grupie mięśniowej.
Grupa mięśniowa | Włókna białe (%) | Włókna czerwone(%) |
Klatka piersiowa | 40-60 | 40-60 |
Barki | 20-30 | 70-80 |
Tricepsy | 60-80 | 20-40 |
Najszerszy grzbietu | 50 | 50 |
Bicepsy | 50 | 50 |
Przedramiona | 0-10 | 90-100 |
Brzuch | 20-40 | 60-80 |
Czworogłowe ud | 40-60 | 40-60 |
Dwugłowe ud | 30-40 | 60-70 |
Łydki | 10-20 | 80-90 |
Kaptury | 30-40 | 60-70 |
Osoby chcące w sposób efektywny rozwijać swoją muskulaturę powinny uwzględniać różne przedziały powtórzeń dla danej grupy mięśniowej, angażując w ten sposób zarówno włókna białe jak i czerwone. Jak widać w tabeli, triceps jest mięśniem w którym przeważa liczba włókien białych, więc trening mięśni trójgłowych powinien w większości serii być oparty na wysokich ciężarach z małą/średnią ilością powtórzeń. Czyli np. w 9 seriach przeznaczonych na triceps w skali tygodnia 5-6 serii powinna być prowadzona z dużymi ciężarami np. wyciskania wąsko sztangi, pompki na poręczach (w zakresie 3-8 powtórzeń), zaś ćwiczenia uzupełniające np. wyciskanie francuskie sztangi, uginanie francuskie z hantlem ok 3-4 serie w większym zakresie powtórzeń (10-15).
Odwrotnie sytuacja wygląda w przypadku łydek. Składają się one w większości z włókien czerwonych, dlatego by pobudzić do pracy te włókna należy operować na wyższym przedziale powtórzeń (powyżej 12 do nawet 30-40).
Bicepsy mają zbliżony stosunek włókien białych jak i czerwonych. Dlatego najlepiej połowę serii wykonywać z większymi ciężarami i mniejszą ilością powtórzeń (5-10) np. uginanie ramion ze sztangą stojąc, uginanie hantlami stojąc młotkowo. Natomiast, pozostałe serie należy wykonywać w większym przedziale powtórzeń (12-20) – za pomocą bardziej izolowanych ćwiczeń np. uginanie hantli na modlitewniku, na ławce siedząc czy też w oparciu o kolano.
Przedstawiona tabela ma charakter czysto poglądowy. U każdej osoby, proporcje włókien mięśniowych mogą się różnić. W moim przypadku właśnie biceps najlepiej rośnie przy ciężkich uginaniach z dużym ciężarem, zaś przy większym zakresie powtórzeń nie odnotowałem takiego progresu.
Podsumowując, trening danej partii powinien uwzględniać różne przedziały powtórzeń by zmaksymalizować efekty w budowaniu masy mięśniowej.